Turistička organizacija Kučevo prepoznala je značaj saradnje sa malim proizvođačima sa teritorije ove opštine. Kako ocenjuju, saradnja je dobra i direktna, postoji više kategorisanih seoskih turističkih domaćinstava i poljoprivrednih gazdinstava, koji učestvuju u kampanjama Turističke organizacije Kučevo, izlažu i prodaju svoje proizvode, kako turistima na destinaciji, tako i posetiocima različitih manifestacija, sajmova i događaja, od lokalnih do međunarodnih.
Na nedavno održanom Sajmu etno hrane i pića u Beogradu, Poljoprivredno gazdinstvo Svetlane Pauljesković iz Neresnice predstavilo je svoje kvalitetne sireve u maslinovom ulju.
Ona u domaćinstvu okruženom zelenilom gaji ovce i koze i proizvodi sireve poznate u celom okrugu i šire. Nekada je imala ovce i krave, a ostavši sama nakon smrti muža, odlučila je da se odrekne krava, a da posao uveća.
Sada ima oko 40 ovaca i 50 koza, a godišnje proizvede oko 200 kilograma ovčijeg i oko 500 kilograma kozjeg sira. Ujedno prodaje i jariće i jaganjce.
Svetlanina deca ne žive sa njom, pa se ona sama, uz pomoć rođaka, “hvata u koštac” sa svim poslovima oko stoke, što nije lako za ženu. Međutim, kaže da je ljubav prema životinjama drži i tera da u ovom poslu ostane i opstane. Kaže da osoba koja ne voli životinje ne bi trebalo da se bavi njima.
„Ovo ne radim samo zbog para, već zbog toga što rad održava i volim da imam neku obavezu,“, objašnjava ona, dok se oko njenih nogu umiljava jare, inače Svetlanin ljubimac među brojnim životnjama na ovoj seoskoj farmi.
Ovo joj je prvi razgovor za medije, kaže, ne voli da se hvali.
„Ne promovišem proizvode preko društvenih mreža, jer je za mene najbolja reklama od „usta do usta“. Pozitivni komentari se brzo šire, tako da prodaja ide odlično“, priča nam Svetlana dok nas u njenoj porodičnoj kući poslužuje svojim proizvodima.
Njen posao ne završava se obavezama oko ishrane koza i ovaca, održavanjem higijene gde one borave i mužom. Praktično, tek tu počinje glavni deo posla – pravljenje sira. Proizvodnja tih količina nije laka. Pogotovo što zahteva znanje i posebne uslove za skladištenje u klimatizovanom prostoru. Dalje ide i prodaja, koju takođe sama radi sa rođakom. Ljudi, kaže, dolaze u Neresnicu da kupe sir, a ne male količine šalju brzom poštom, što prethodno mora da se vakumira zbog transporta.
Odvažili su se da probaju i nešto novo – sir u ulju koji pakuju u teglice, ali za sada im je fokus na svežem siru. Izrazila je zadovoljstvo podrškom opštine.
“Koristim pojedine subvencije i to mi znači”, priznaje Svetlana.
Turistička organizacija je identifikovala najveće izazove sa kojima se suočavaju mali proizvođači, a to su ograničen pristup tržištu, plasman i distribucija proizvoda, nedostatak marketinga i brendiranja, mala proizvodnja i kapacitet, nedovoljna digitalizacija, ograničeni resursi.
Turistička organizacija se trudi da aktivno učestvuje u povezivanju svih aktera, informiše vlasnike smeštajnih kapaciteta o lokalnim proizvođačima hrane i pića, kako bi turisti koji dođu u Kučevo mogli biti upućeni na njih. Takođe su organizovali i više predavanja, manifestacija, radionica o organskoj hrani i edukacije na temu bavljenja ruralnim turizmom, preduzetništvom i digitalnim marketingom.
“Štampamo promotivne materijale brošure, turističke publikacije, flajere, nastupamo na sajmovima, izlažemo lokalne proizvode u svojim info-centrima i suvenirnicama. Primetili smo da je poslednjih godina sve veće interesovanje turista za ruralni turizam naročito iz većih gradova i urbanih sredina, što i jesu glavne emitivne tačke za Kučevo kao turističku destinaciju. Tu je šansa i za područja koja su nedovoljno razvijena. Bavljenje seoskim turizmom domaćinima omogućava upošljavanje svih članova domaćinstva, kao i prodaju poljoprivrednih proizvoda i namirnica koje su sami proizveli”, kaže Uroš Tričković, v. d. direktora Turističke organizacije Kučevo.
Oni takođe učestvuju u organizaciji najveće manifestacije izvornog narodnog stvaralaštva ove opštine, “Homoljski motivi”, i u okviru nje prodajne izložbe lokalnih proizvoda i starih zanata – “Zlatne ruke” (sireva, meda, rukotvorina, prehrambenih i zanatskih proizvoda, kaligrafije, demonstracije tradicionalnog načina ispiranja zlata na reci Pek…).
“Pre tri godine organizovali smo i prvi “Organik fest” Kučevo, festival organske hrane, sa bazarom organskih proizvoda, radionicama, prezentacijama i edukacijama na temu održive, organske proizvodnje i eko poljoprivrede”, dodao je Tričković.
Turistička organizacija Kučevo učestvovala je u više projekata koji promovišu lokalnu gastronomiju.
“Izdvojio bih konkurs EDEN, Turističke organizacije Srbije čija je tema bila “Turizam i lokalna gastronomija”, projekat “Put sira – Istočna Srbija”, kroz koji su povezane poznate manifestacije istočne Srbije, koje promovišu poznate proizvode: homoljski sir, pirotski kačkavalj, svrljiški belmuž… Kroz projekat “Dostupnost informacija i turističkih kapaciteta opštine Kučevo” na platou kod pošte postavljena je interaktivna tabla – totem, koja omogućava svim turistima brzo i lako informisanje o svim lokalitetima, ugostiteljima i gazdinstvima na teritoriji opštine Kučevo. U planu je postavljanje QR kodova koji će turistima na svakom lokalitetu i u ugostiteljskom objektu omogućiti pristup mapi sa prikazom lokacija gazdinstava, kao i celokupne turističke ponude, što će dodatno pomoći pri organizovanju posete lokalitetima i dostupnosti proizvoda lokalnih proizvođača hrane i pića”, istakao je naš sagovornik.
Turistička organizacija je kreirala gastronomsku ponudu u zavisnosti od posete turističkim lokalitetima i atrakcijama, pa tako u okviru speleološke ture Homoljskim pećinama ili za planinare koji osvajaju najviši vrh Homoljskih planina u ponudi su posete različitim lokalnim restoranima ili domaćinstvima.
Takođe, kako tvrdi direktor, turistička organizacija redovno poziva lokalne proizvođače i gazdinstva na sajamske nastupe.
“Ove godine smo imali uspešne nastupe na sajmovima turizma u Beogradu, Nišu, Novom Sadu i Kragujevcu. Kučevo, kao deo Homolja, je sve više prepoznato po segmentu gastronomske ponude, i turisti koji planiraju dolazak ili dođu u Kučevo u većini slučajeva traže da probaju lokalne gastronomske specijalitete”, naglasio je Tričković.
Turistička organizacija i opština nastaviće da podržavaju male proizvođače.
„Nastavljamo sa sajamskim nastupima i u sledećoj godini, kao i sa produkcijom promotivnih materijala koji pomažu da se lokalna ponuda i autentični proizvodi predstave široj publici. Za početak, za narednu godinu smo pripremili novu brošuru “Ukusi Zvižda i Homolja” koju ćemo predstaviti na Sajmu turizma u Beogradu, u februaru. Pored učešća lokalnih proizvođača na sajmovima i manifestacijama, trudimo se da obezbedimo prostor za prodaju i na samim lokalitetima, priliku za kontakt proizvođača sa većim brojem posetilaca i predstavljanje autentičnih proizvoda. Svakako im je na raspolaganju promocija kroz zvanične digitalne kanale Turističke organizacije Kučevo (društvene mreže, web sajt). Umrežavanje i edukativna podrška su bitni, zato ćemo se truditi da i u narednoj godini organizujemo stručna predavanja o ruralnom turizmu, digitalnom marketingu i preduzetništvu, u saradnji sa opštinom Kučevo, lokalnom zajednicom i zainteresovanim kompanijama”, najavljuje Uroš Tričković.
Ovaj tekst nastao je u sklopu projekta “Zdravo, a domaće – iz Kučeva”, koji sufinansira opština Kučevo po osnovu Konkursa za sufinansiranje projekata proizvodnje medijskih sadržaja iz oblasti javnog informisanja na teritoriji opštine Kučevo u 2025. godini.
Stavovi izneti u podržanom medijskom projektu nužno ne izražavaju stavove organa koji je dodelio sredstva.
