U požarevačkom Centru za kulturu juče je održana javna prezentacija programskih osnova za preseljenje naselja Dubravica i potencijalno naselja Batovac u sklopu izrade Prostornog plana područja posebne namene Kostolačkog ugljenog basena.
Na prezentaciji programskih osnova su bili prisutni Vesna Jokić, obrađivač plana, Zoran Vuković, saradnik obrađivača, Ivan Tašić, projektni menadžer iz EPS-a, Dušan Vučetić, pravnik iz TE-KO Kostolac, Dragana Račić, glavni urbanista Požarevca, Saša Pavlović, gradonačelnik grada i meštani Dubravice i Batovca.
Vesna Jokić, obrađivač plana, rekla je da je Kostolački lignitski basen podeljen na istočni, središnji i zapadni deo, a da je trenutno aktivan jedino rudnik Drmno. Rudnici u Klenovniku i Ćirikovcu su zatvoreni, a u planu je otvaranje rudnika Zapadni Kostolac.
Po njenim rečima, početak rudnika, prema projektima Rudarskog instituta, planiran je za 2028. godinu. Eksploatacija uglja trebalo bi da počne na kraju 2031. godine, a 2033. godine biće formirane linije bunara potrebnih zbog odvodnjavanja kopa.
„Planirano je da rudarske aktivnosti zauzimaju prostore Dubravice, Batovca, Petke, Ostrva i Brežana. Međutim, jedino naselje Dubravica je direktno u zoni širenja kopa. Zbog ovih rudarskih aktivnosti, pred pripreme za napredovanje kopa neophodno je preseljenje kompletnog naselja i to već u periodu od 2033. do 2035. godine. Naselje Batovac se nalazi sa leve strane, odnosno na obodu je kopa, nije direktno ugroženo, ali domaćinstva iz ovog naselja će imati mogućnost da se izjasne da li žele da ostanu da žive u ovom naselju“, rekla je ona.
Inače, kako je izneto na prezentaciji, na 469 okućnica u privatnoj svojini na području KO Dubravica evidentirano je 428 vlasnika (broj se razlikuje jer neki vlasnici imaju objekte na više mesta u naselju), dok je u Batovcu evidentirano 210 okućnica u privatnoj svojini i 200 vlasnika.
Ona je istakla da je preseljenje naselja veoma kompleksan posao, a zahteva rešavanje imovinsko-pravnih odnosa, preseljenje stanošvništa, javnih službi, kulturnih dobara, crkve, groblja…
Šta je ponuđeno meštanima Dubravice i Batovca?
Na prezentaciji su ponuđena dva modaliteta preseljenja – grupno i samostalno.
Grupno podrazumeva preseljenje celog ili dela postojećeg naselja na jednu ili više izabranih lokacija. To podrazumeva da EPS ima zadatak da za potencijalnu lokaciju otkupi zemljište, komunalno opremi, formira građevinske parcele, pa tek onda odredi dinamika i preseljenje domaćinstva. Ovaj proces formiranja novog naselja zahteva najmanje od tri do pet godina, a nema efekata ukoliko se za ovu opciju ne opredeli najmanje 200 domaćinstava.
Domaćinstvima koja se odluče za samostalno preseljenje biće isplaćena naknada u novcu za sve nepokretnosti u svojini domaćinstva, a stanovnici će sami odlučiti gde će biti preseljeni.
O modalitetima preseljenja, ali i o načinu preseljenja groblja, meštani mogu da se izjasne u upitniku koji im je podeljen, u kome ima mesta i za napomene. Upitnici za meštane Batovca i Dubravice su u suštini isti – razlikuje ih samo pitanje „Da li želite da ostanete da živite u Batovcu nakon otvaranja površinskog kopa „Zapadni Kostolac“.
U upitniku je navedeno da ga treba popunjenog dostaviti u sredu, 30. jula, u mesnoj kancelariji naselja Dubravica u periodu od 14 do 18 sati ili elektronski putem na mejl adresu iaus@iaus.ac.rs i vesna@iaus.ac.rs
Šta kažu meštani i EPS?
Nakon predstavljanja upitnika, meštani su se pobunili i glasnim uzvicima negodovali, a obratio im se i Ivan Tašić, projektni menadžer iz EPS-a.
EPS je inače investitor plana i inicijator.
„Ovo je bila samo prezentacija, odnosno zamisao kako bi to trebalo da izgleda. Republika Srbija i Vlada Srbije će odlučiti šta će uopšte biti sa ovim kopom – otprilike su moje prognoze 50-50 odsto. Postoje neke evropske regulative, možda ne bude ništa od toga, da recimo preporuka neke evropske komisije bude da se ne proizvodi više struja iz uglja. Svesni ste da vam je neophodan ugalj i da je Republika Srbija energetski zavisna u ovom trenutku i ne bi voleo da to tako ostane, znači moraćemo da imamo 50 odsto struje iz stabilnog izvora – to je za sada samo ugalj. Sve druge opcije – vetar, voda, svesni ste i sami da je to prilično nesigurno i došlo bi do energetske nestabilnosti cele države“, rekao je Tašić i dodao da sve ovo još uvek nije sigurno.
Pitanja meštana uglavnom su se odnosila na to da li će naknada biti u novcu ili zemlji, kako će se vršiti procena vrednosti, da li su već utvrđene lokacija i dinamika preseljenja, da li će biti obezbeđena radna mesta na kopu, a primedbe su bile i na rok izjašnjavanja u upitniku. Primetno je bilo to da su meštani bili zbunjeni, jer im nije bilo najjasnije kako će preseljenje funkcionisati.
Odgovoreno im je da će procenu vrednosti raditi ovlašćeni, licencirani procenitelji, a da će se prema tržišnoj vrednosti koja trenutno vlada plaćati svaka vrsta zemljišta – građevinsko, poljoprivredno, šumsko, kao i tip zasada i poljoprivrednih aktivnosti. Takođe, rečeno je da je ovaj upitnik samo preliminaran, a biće mogućnosti da se odgovor naknadno promeni.
Istaknuto je da je upitnik samo preliminaran, dok meštani jednog dana ne potpišu ugovor, koji je zakonski obavezujući.
