Danas je obeležen Dan Istorijskog arhiva Požarevac, povodom čega je otvorena izložba fotografija „Kroz odabranu arhivsku građu, 1880-1980“.
Istorijski arhiv Požarevac osnovan je kao Arhivsko središte, 24. aprila 1948. godine, a ovaj datum obeležen je u dvorištu depoa arhiva – ispred zgrade “stare kasarne”, koja je podignuta pre 138 godina.
“Počeli smo pre 76 godina kao Arhivsko središte, a danas smo moderna, efikasna i otvorena ustanova kulture, koja primenjujući najviše standarde evidentiranja, preuzimanja, sređivanja, obrade i zaštite arhivske građe omogućava njeno nesmetano korišćenje i objavljivanje”, rekla je Jasmina Nikolić, direktorka Istorijskog arhiva Požarevac.
U objektu arhivskog depoa, po njenim rečima, smešteno je 646 arhivskih fondova i zbirki i specijalizovana arhivska biblioteka zatvorenog tipa koja raspolaže bogatim i raznovrsnim književnim fondom od oko 10.000 bibliotečkih jedinica.
“Ovde su smeštene i zbirke mikrofilmovanih i digitalizovanih crkvenih matičnih knjiga, zemljišnih knjiga, stare i retke knjige iz 19. veka, kolekcije zavičajne periodike i pojedinih arhivskih fondova i zbirki. Zbirka mikrofilmova sadrži oko pola miliona mikrofilmskih snimaka originala, dok zbirka digitalizovane arhivske građe sadrži oko milion digitalnih zapisa”, istakla je Nikolić.
U prethodne dve decenije su priredili 35 premijera izložbi, ostvarili 104 gostovanja izložbi u zemlji i inostranstvu, a između ostalih gradova i u Parizu, Pekingu, Trstu, Skoplju, Ptuju, Moskvi i Banjaluci. Samostalno su, kaže direktorka, objavili 129 publikacija u okviru sedam edicija, a od 2012. godine arhiv ima i svoj časopis “Godišnjak”, sada u kategoriji – vrhunski časopis nacionalnog značaja”.
Požarevački arhiv je član međunarodnog Arhivskog saveta sa sedištem u Parizu od 2010. godine i međunarodnog Centra za arhivska istraživanja (ICARUS) sa sedištem u Beču od 2017. godine.
“Istorijski arhiv Požarevac je potpisnik devet Protokola i Sporazuma o kulturnoj i naučnoj saradnji sa referentnim naučnim i kulturnim institucijama u zemlji i inostranstvu, dobitnik više nagrada i priznanja, a izdvajamo nagradu Državnog arhiva Srbije ,,Zlatna arhiva” 2011. godine, Gramatu Eparhije Braničevske SPC 2019. godine i brojna priznanja Ministarstva odbrane i Vojske Srbije”, dodala je direktorka.
Od 2017. godine u dvorištu depoa Istorijskog arhiva Požarevac postoji alternativni galerijski prostor – izložba na otvorenom, čija se postavka menja na dve godine i deo je turističke ponude grada Požarevca.
Autori izložbe fotografije „Kroz odabranu arhivsku građu, 1880-1980“, koja je danas otvorena, su Dragana Miloradović, Mirjana Stepanović, Nataša Milošević Dulić, Milan Stanković, Jasmina Nikolić i Dragana Jovanović.
Na fotografijama iz ličnih fondova i zbirki predstavljeni su učesnici omladinskih radnih akcija, poseta Josipa Broza Tita i Jovanke Broz Požarevcu i Kostolcu, glumački bard Milivoje Živanović, grčke porodice, požarevačke ulice i kafane, muzika, sport, saobraćaj, vašari i praznici.
“Kao arhivski poslenici, nas šestoro smo imali zadatak da iz ogromnog broja fotografija koji se čuvaju u okviru istorijskih zbirki i fondova izaberemo ono što je najupečatljivije. Izabrali smo fotografije različitih tema iz različitih perioda i odabrali više od 120 fotografija”, objasnila je arhivska savetnica Dragana Miloradović.
Senka Kovač, redovna profesorka u penziji na Odeljenju etnologije i antropologije Filozofskog fakulteta Univerziteta u Beogradu, izdvojila je nekoliko izuzetnih fotografija sa ove izložbe.
“Zanimljive su fotografije iz ličnih fondova, a pogotovo fotografija prvog bicikla u Velikom Gradištu 1907. godine, zatim one koje obuhvataju slave, praznike, izlete, banje i sportske aktivnosti. U Požarevcu je 1961. godine bilo Prvenstvo Jugoslavije u boksu, a posebno ističem deo koji pokriva arhitekturu – delove Tabačke čaršije, Žitne pijace, trgova, one koje prikazuju poplave, omladinske radne akcije… Fotografije imaju izuzetan značaj kao deo koji prikazuje istoriju Požarevca i njegovih žitelja”, naglasila je Kovač.
Predrag Mijatović, zamenik gradonačelnika Požarevca, istakao je da je požarevački arhiv ustanova koja uživa poseban status među svojim kolegama, o čemu svedoče brojne nagrade, priznanja, ali i saradnja sa različitim republičkim institucijama.
“Kao hroničari prošlog vremena, ne samo Požarevca, već i čitave Srbije, dokazali su se kroz mnoge projekte, publikacije i izložbe različitih tematika i formi prikazivanja”, rekao je Mijatović.
Više fotografija pogledajte u GALERIJI.
